بازی درمانی
اهمیت بازی کردن کودکان
بازی کردن برای کودکان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است زیرا آن‌ها از طریق بازی، احساسات و تفکرات خود را بیان می‌کنند. **بازی درمانی** شاخه‌ای از درمان روانشناختی است که عمدتاً برای کودکان طراحی شده و به درک نیازها و احساسات آن‌ها از طریق مشاهده و کمک به حل مشکلاتشان متمرکز است. این نوع درمان معمولاً برای کودکان ۳ تا ۱۱ ساله با مشکلات اجتماعی، عاطفی یا رفتاری مورد استفاده قرار می‌گیرد و در محیطی امن و غیرقابل قضاوت انجام می‌شود.
فرآیند بازی درمانی
بازی درمانی در اتاقی مخصوص بازی صورت می‌گیرد که در آن قوانین کمی بر کودک تحمیل می‌شود و او به راحتی می‌تواند احساسات خود را ابراز کند. درمانگر، که در زمینه روانشناسی کودک تخصص دارد، معمولاً مجموعه‌ای از اسباب بازی‌ها را در اختیار کودک قرار می‌دهد تا از آن‌ها برای نمایش احساسات خود استفاده کند. همچنین، درمانگر ممکن است از کودک درباره انتخاب‌هایش در بازی سؤال کند تا نگرانی‌های پنهان او را کشف کند.
در بازی درمانی، به انتخاب وسایل بازی و نوع بازی‌های کودک توجه ویژه‌ای می‌شود و رابطه‌ای مبتنی بر اعتماد میان درمانگر و کودک شکل می‌گیرد که برای درمان بسیار ارزشمند است. این نوع درمان به کودکان کمک می‌کند تا افکار و احساسات خود را به شیوه‌های مناسب بیان کنند، درباره احساسات دیگران بیاموزند و راه‌های کنترل رفتار خود را یاد بگیرند.
زمان مناسب برای مراجعه به بازی درمانی
والدین ممکن است گمان کنند که بازی درمانی «فقط بازی» است، اما بازی خود یک ابزار کلیدی برای کودکان است. این نوع درمان برای کودکانی که درگیر مشکلات عاطفی، اجتماعی یا رفتاری هستند، بسیار مفید است. کودکانی که دچار بحران‌های عاطفی مانند مرگ والدین یا طلاق هستند، یا با مسائل پزشکی مواجه‌اند، می‌توانند از این روش درمانی بهره‌مند شوند.
بازی درمانی همچنین برای کودکانی که آزار جسمی یا عاطفی را تجربه کرده‌اند، مفید است و به کودکان جنگ‌زده یا کسانی که مشکلات عاطفی دارند، کمک می‌کند تا احساسات خود را به شیوه‌ای امن و محرمانه بیان کنند.
انتظارات از بازی درمانی
والدین نقش مهمی در بازی درمانی ایفا می‌کنند. درمانگر معمولاً با مصاحبه با والدین اطلاعاتی در مورد کودک جمع‌آوری می‌کند تا زمینه‌ای برای درمان فراهم کند. سپس درمانگر به طور جداگانه با کودک مصاحبه کرده و بازی او را مشاهده می‌کند. این مشاهده به درمانگر کمک می‌کند تا رابطه والد-کودک و دلبستگی‌های عاطفی را درک کند.
بازی درمانی معمولاً در جلسات هفتگی و به مدت ۲۰ جلسه، هر جلسه بین ۳۰ تا ۴۵ دقیقه انجام می‌شود. درمان‌ها به صورت فردی و متناسب با نیازهای هر کودک طراحی می‌شوند. با گذشت زمان، کودک به درمانگر اعتماد کرده و این رابطه حمایتی به پیشرفت درمان کمک می‌کند.
روند جلسات بازی درمانی
بازی درمانی به کودک این امکان را می‌دهد که احساسات و افکار خود را از طریق بازی ابراز کند. در این جلسات، کودک می‌تواند به انواع اسباب بازی‌ها دسترسی داشته باشد و آزادانه بازی کند. درمانگر ممکن است از کودک بخواهد داستان‌هایی درباره خانواده‌اش با عروسک‌ها روایت کند یا به سناریوهای استرس‌زا بپردازد.
بازی درمانی تحت هدایت کودک انجام می‌شود و کودک معمولاً سناریوهایی را ترسیم می‌کند که منعکس‌کننده مشکلات واقعی زندگی‌اش است. این روش به کودک کمک می‌کند تا احساس تسلط بیشتری بر خود پیدا کند و مهارت‌های جدیدی را در تعاملات اجتماعی بیاموزد.
بازی درمانی برای بزرگسالان
بازی درمانی می‌تواند برای بزرگسالانی که در بیان احساسات خود مشکل دارند نیز مفید باشد. این روش یک محیط امن را برای افراد فراهم می‌آورد تا با استفاده از خلاقیت، مسائل خود را کشف کنند. بازی درمانی همچنین از استعاره‌ها و نمادها برای بیان احساسات و تجربیات استفاده می‌کند و به نیازهای فردی مراجعه‌کننده پاسخ می‌دهد.
خصوصیات یک بازی درمانگر خوب
بازی درمانگر باید یک متخصص بهداشت روان باشد که آموزش و تجربه کافی در زمینه بازی درمانی داشته باشد. انتخاب درمانگری که دارای تجربه در کار با کودکانی مشابه کودک شما باشد، بسیار مهم است.
نتیجه‌گیری
بازی درمانی نه تنها به کودکان در حل مشکلات عاطفی و اجتماعی کمک می‌کند، بلکه به والدین نیز امکان می‌دهد تا درک بهتری از وضعیت فرزندان خود پیدا کنند. این نوع درمان می‌تواند ابزار موثری برای تقویت مهارت‌های اجتماعی و عاطفی کودکان باشد.بازی‌درمانی در کلینیک روانشناسی ذهن آرام، با بهره‌گیری از روش‌های علمی و خلاقانه، بستری امن و موثر برای رشد روانی، بهبود مهارت‌های اجتماعی و ارتقای سلامت ذهنی کودکان فراهم می‌آورد.
